Küba Devriminin Kalbi : Celia Sánchez

9 Mayıs 1920'de Küba'nın doğusunda bulunan Media Luna kasabasında dünyaya gelir.

Annesi Acacia Manduley Alsina'yı 6 yaşındayken kaybeder.

Babası Manuel Silveira bir diş doktorudur ve Celia 12 yaşından itibaren onun kliniğinde çalışır. Siyasetle ilgili ilk fikirlerini babasından öğrenir.

Gelen hastaların yalnız hastalıkları ile değil, diğer sorunları ile de ilgilenir ve kimi zaman bundan kazanç sağlamaz. Bu işte 15 yıl çalışır.

Bu dönemde tarih okumaya ve geniş bir kütüphane oluşturmaya merak salar. Kübalılar için daha iyi bir gelecek hayali kurar, yoksul çocuklara oyuncaklar alır. Balıkçılık, çiçekler, dikiş dikmek, desen çizmek gibi birçok hobisi vardır.

Fulgencio Batista 1952’de yapılan darbeden sonra ikinci kez Küba’da iktidara geldiğinde, halkın öfkesi büyümeye ve devrimci mücadele yükselmeye başlar. Ve devrimciler 1953’te Batista’yı devirmek için ilk hamleyi yapar.

Celia da bu dönemde Che Guevara ve Fidel Castro öncülüğünde yürütülen 26 Temmuz Hareketi’ne katılır.

Celia, mücadeleye katılırken babasına yazdığı mektupta şunları söyler:

“Her gün Küba’nın bu devrime ne kadar ihtiyaç duyduğunu görüyorum. Devrimci bir bilinç yarattık ve bunu başardık. Bütün korkular artık tarihtedir ve şimdi insanlar kendi duygularının gerçek hislerine sahipler ve devrim her şeyden öte.” (26 Eylül 1957 tarihli mektup, Julia Sweig’den, Küba Devrimi İçinde)

Devrim hareketinin ilk yıllarında yoldaşı Frank Pais'le çalışma yapan Celia'nın ilk görevi gerillalara malzeme ulaştırmak olur.

İlerleyen dönemlerde askeri eğitim alır ve Sierra Maestra'nın ilk kadın gerillası olarak, kadın gerilla birliğinin de mimarı olur. 13 savaşçıdan oluşan ilk kadın taburu olan Mariana Grajales Tugayı'nı kurar.

Mücadelenin ilk yıllarında Fidel Castro ve Che Gueavara ile kurduğu dostluk ve yoldaşlık bağı, hayatlarını kaybedene dek sürer.

Batista, Celia'nın yakalanması emrini verir ve ve Celia tutuklanan yoldaşlarının mücadelesini devralarak dağlara döner, daha sonraları Sierra Maestra'daki bu günlerinin yaşamının en güzel günleri olduğunu söyleyecektir.

Kendisine verilen hiçbir görevi ayırmaz ve yerine getirir. Devrim öncesinde kurmay heyetinde görev yapar, gerilalara yiyecek temin eder, karargahtan cephe ile iletişim kurulması için telefon sistemi kurar. Küba halkı yararına her alanda bulunur, öksüz ve yetim pek çok çocuğa bakar.

20.000 insanı öldüren Batista rejimi, devrimci mücadelenin zafere ulaşması sonucu yıkılır. Celia, devrimin ardından bu kez de ülkesinin yeniden inşası için çalışır. Küba purolarının Cohiba markasının gelişmesi, Lenin Parkı, Kongre Merkezi ve devlet parklarının oluşması, Küba Devrimi resmi arşivlerinin inşası, eşcinsellerin haklarını korumanın yolları gibi bir çok alanda çalışma yaptı. Ölümüne kadar Bakanlar Konseyi Başkanlık Sekreterliği'ni sürdürür. Meclis Milletvekili, Küba Kadınlar Federasyonu Ulusal Direktörü ve Küba Komünist Partisi Merkez Komitesi üyesi görevlerini de yürütür.

Celia, devrimden önceki Celia'dır. 6 Ocak 1959’da, bu sefer Devrimin Hava Kuvvetleri olan uçak ile, Sierra savaşının parçaladığı bölgelerin üzerinden, isyancıları destekleyen aileleri hedef alarak, çocuklara oyuncaklarını dağıtır.

11 Ocak 1980 yılında 60 yaşındayken akciğer kanserinden ölür.

İlk kadın gerilla olan Celia'ya ''Küba Devrimi'nin Kalbi'' deniyor, bir devrimin öncesi ve sonrasında bütün bağlılığı ve fedakarlığı ile mücadele eden bu komünist kadın, cesareti ve bilinci ile kadınlara ışık tutuyor.

Delal Erol